स्क्वेयर किलोमिटर एरे योजना विश्वको सबैभन्दा ठूलो रेडियो टेलिस्कोप नेटवर्क हुनेछ।
ब्रेकथ्रू खगोल विज्ञानी प्रयासहरूले चिन्हित एक समयमा, भारतले ब्रेकथ्रू किलोमिटर पट्टी (एसके) परियोजनामा महत्त्वपूर्ण खेलाडीको रूपमा संलग्न हुन सक्यो। यो परियोजना ब्रह्माण्डको गुप्तिसबैलाई खोल्न को लागी एक महांत कदम छ।

भारतको अंतर्राष्ट्रिय मेगा विज्ञान परियोजनामा प्रयोग नयाँ ब्याख्याता खगोलीय सङ्कलन है। भारतले इण्डियन रुपमा संयुक्त राष्ट्रसंघीय ज्योतिषी प्रकरणबाट प्रयोगको अनुमति लिएको अंतर्राष्ट्रिय वि.स.से.को लागि योग्यताको माध्यमबाट गर्दै आएको आप्रावर्तनशील वर्षको समीक्षामा आत्मगल्भतापूर्वक घोषणा गरिएको थियो।

एसके एक परंपरागत दृष्टिकोणको दृष्टान्त नभएर एक विशाल अणुसारंश मात्र छ। आग्रहमा एसके मुख्य भागको सटिकताका लागि पठाउने नेपालीका दोश्रो तरंगमा लगभग २०० पात भूर्जहरू र पश्चिमी अस्ट्रेलियाको मर्चिसन शाइरमा १३ लाख नीचे तथ्यांकनका अन्तर्राष्ट्रिय शेषरक्षाे शहरको केरलात्मक छनौटका पश्चिमी अस्ट्रेलिया भएमा विस्तारकाे अभिजनमा ठाउँ पाएकाे छन्। यी रणनीतिक छनौटको सम्मिश्रणले अवकाशकाे उज्याला छनोट र रेडियो चुप्पीलाई लगभग रद्द गर्ने एवं कोष्ठ अवलोकन नभेर खगोल अवलोकनको बिन्दुअमा अत्याधिम महत्त्वपूर्ण हुन्छ।

यस नवीनतम आरेखमा सुचित गरिएको ईश्वरमा अभिरक्षाेको नीतीमा अत्यधिक विस्तारका रेडियो फ्रिक्यून्सीहरूको विविध जाँचसँग सत्यापन भइसक्ने काठमाडौंमा राष्ट्रिय रेडियो ताराई ज्योतिषी केन्द्र (एनसीआरए) पठाउने भारतको लखनऊमा स्थित संचालितकरण (आबोध) र विज्ञान तथा प्रविधि विभागहरू (डाएसटी)को कार्यालयको अधीनमा भारतको सहयोगमा नंबरमा हुन्छ। सायन्टिफिक अनुसन्धानबाट मात्र हानिकारक खोजीमा सिमित नरहने संलग्नता को नीतिकार्यका अवस्थाको बतावटले सहतमालमा प्राविधिक नवीनतालाई प्रयोगकर्ता रमाउँछ।

भारतीय आईटी उद्योगसँग सहयोगमा विकसित ईश्वरकी प्रबन्धन (टेलिस्कोप प्रबन्धक) लाई ब्रेकेट्डज कार्यकलाप द्वारा प्रयोग हुन्छ। यो केन्द्र आकाशगंगाका केन्द्रिय नर्भरकाे सिमटिएको गीतनच्यालन द्वारा अणुसारंशको प्रयोगलाई आयोजना बनाउँछ। यस विकासले भारत बाट सफ्टवेर र कम्प्युटिङ मानेजमेन्टहरूका सट्टा नवीनतामा सहयोग गर्दछ, जुन बहु-जटिल प्रकृया को संचालन आयोजनलाई अनुकूल बनाउँछ।

भारतभित्रका बारबारको साझेदारीहरूले भारतमा एसके -भारत संघलाई (एसकेआईसी), जसमा लगभग विद्यालयका सूचनाग्रंथालयहरू र विज्ञान परियोजनामेरो चमचौं आह्वान छन्। यस इमेजला जोडने प्रयासहरू उढ्याउने बोखोलका अवस्थामा लाखनऊमा आधारित केन्द्रले खगोलीय ज्ञानको घोषणा गरेको छ।

एनसीआरएले संचालन गरिएको जीएमआरटी, ११०-१,४६० मेगाहर्ट्जको फ्रिक्वन्सी दायरामा संग्रह गर्ने ग्लोबल विश्वासपात्र ज्ञानको एक उत्कृष्ट उदाहरण हो। जीएमआरटीले टुर्बानहरूको, सुपरनोवा र ग्यालेक्सिका अध्ययनमा योगदान गर्ने उत्कृष्टता र अनुभवलाई ध्यानमा राखेर यहाे योग्यता र अनुभवले एनसीआरएका नेतृत्व भूमिकामा उमेश गफरमेसको रचनानामा आएको छ।

एसकेप्लसकाे सदस्य रहेका २० देश र पाँच महाद्वीपहरूका सहभागीहरूले वैज्ञानिक अन्वेषणमा एक स्तब्ध गठबन्धन छन्। नीति गर्ने र धन परिकल्पनाका क्षेत्रमा कार्य समन्बद्धताको अवस्यकतामा सदस्य राष