भारत र मौरितसको दुईले एकतामा निहित खास जोडी छ, साझा इतिहास, संस्कृति र सम्प्रदाय बाट जोडिएको।
दुई देशहरूको घनिष्ठ र बहुमुखी साझेदारीको प्रतिष्ठा अभिव्यक्ति गर्दै, प्रधानमन्त्री नरेन्द्र मोदीले शुक्रवार (सेप्टेम्बर 8, 2023)को गुरुवार देहिलीमा भविष्यमा हुने जी -20 समिटको आगामी आयोजना पूर्व गतेमा मौरितसको प्रधानमन्त्री प्रवीण्द कुमार जगन्नाथसंग द्विपक्षीय बैठक गर्नुभयो।

कुल नभिन्न देशमध्ये बिदारित नेपालको वर्तमान अध्यक्षतामा भारत द्वारा सार्वजनिकता प्राप्त गरेको गीत-२० ब्यावस्थामा मौरितसलाई नौ देशबाट GNकतामा आमन्त्रित गरिएको हो।

प्रधानमन्त्री मोदीको अनुसार, दुवै नेताहरूले आपूर्ति बनाउने परियोजनाहरू, वित्तीय प्रविधि लगायत विभिन्न क्षेत्रमा सहयोग विचारविमर्श गर्नुभयो।

"पीएम @KumarJugnauth र मले संगै चर्चा भएको बहुतै राम्रो बैठक थियो। हाम्रै दुई देशबीचको व्यवहार घट्ना दीपावन साम्याभर्बत र दिपावनी रोज्गारी, संस्कृति लगायत क्षेत्रमा सहयोगको विचार गर्यौं। ग्लोबल दक्षिणको आवाज पूर्तिको भरोसा पुनःबढाउने भारतको सहमति पन्यन्न गर्यौं," प्रधानमन्त्री मोदीले X (पूर्वमा ट्विटर)मा लेखेका छन्।

विदेशमन्त्री एस जयशंकरले बिहानमा प्रधानमन्त्री जगन्नाथसंग कार्यक्षेत्र भेट्नुभयो र "मौरितियसले @g20orgमा भाग लिनेर मूल्य गर्दछ। हाम्रो वास्तवमै विशेष साझेदारीलाई अगाडि बढाउनुको अभिप्रेति गरेको पुनःस्थापना गर्यौं," उनले Xमा पोस्ट गरे।

भारत र मौरितियसले साझा इतिहास, संस्कृति र धेरै आधारमा भरिएको वार्षिक रिश्ता भोग्दछन्। यसके साथै, मौरितियसले भारतको भारतीय महासागरको दृष्टिकोणमा महत्त्वपूर्ण छ।

मौरितियसले वर्ष 2011मा भारत, स्रीलङ्का, र मालदीवको समूहरू मार्फत कॉलंबो सुरक्षा कंकलमा सदस्यता प्राप्त गर्यो, जुन भारतीय महासागर क्षेत्रको त्रिकोणीय सुरक्षा सहयोग संरचना हो। तपाईंले २०२२मा माले, माल्दीभाटोमा हुने पाँचौं कॉलंबो सुरक्षा संकल्प बैठकमा प्रविष्ट को रूपमा बने।

२०१५मा मौरिशसम्म गर्न भारतको प्रधानमन्त्री मोदीले SAGAR - सबैलाई सुरक्षा र विकासको भाषा देखाएका थियो।

२०१६को मईमा, भारतले पाच अग्रतिवद्ध परियोजनाहरू कार्यान्वयन गर्न एक विशेष आर्थिक प्याकेज (SEP)को रूपमा ३५३ मिलियन डलरको अनुदान प्रदान गरेको थियो, जुनमा मेट्रो एक्सप्रेस प्रोजेक्ट, सर्वोच्च अदालतको भवन, नयाँ ENT अस्पताल, प्राथमिक विद्यालयका बालबालिकालाई डिजिटल ट्याबल सप्लाइ र सामाजिक आवास परियोजनामा समावेश गरिएको थियो।

२०२२को जनवरीमा मौरितियसम्म भ्रमण गर्ने अवसरमा प्रधानमन्त्री मोदीले भारतसमक्ष सहयोगदायी विकास परियोजनाहरू निर्माण गर्ने उद्घाटन गर्यो।

प्रधानमन्त्री मोदी र प्रधानमन्त्री जगन्नाथले मौरितियसमा सामाजिक आवास यूनिट परियोजना जोडाइछन। नयाँ परियोजनाहरू भन्दा बाहिरिएका कार्यकर्ताहरूमा मद्दत गर्ने एक आधुनिक नागरिक सेवा महाविद्यालय र मौरितियसले प्रायोगिक अपनी जलवायुमाथिको चुनौतीहरू कम गर्नका निम्ति ८ मेगा वाट सोलर पीभी फार्म परियोजना समावेश गरियो।

यसपछि प्रधानमन्त्री जगन्नाथले भारतमा एक तलराजगी संलग्न व्यक्तिलाई नेपाली प्रधानमन्त्री संगको द्विपक्षीय बैठकमा भेट्यौं भनेर हजिर भएका छन्। दुवै नेताहरूले चालिरहेको विकास सहयोग र सुरक्षा सहित क्षमता निर्माण र जनजाति-जनसंचारमा सहयोगका बारेमा चर्चा गरेका छन्।