२०१७ मा भारतले शंघाई सहकार्य संगठनको पूर्ण सदस्यता प्राप्त गर्यो ।
महत्वपूर्ण कूटनीतिक पहलमा, भारतका विदेश मन्त्री जयशंकरले जुलाई ३-४, २०२४ का लागि काजाकिस्तानको अस्तानामा हुन लागेको सांघाई सहयोग संगठन शिखर सम्मेलनमा देशको प्रतिनिधित्व गर्ने तय भएको छ। यो घोषणा गरिएको हो। विदेश मन्त्रालयका प्रवक्ता रणधीर जैसवालले भर्खरैको मिडिया ब्रीफिंगमा।
प्रधानमन्त्री नरेन्द्र मोदीले यसअघि कजाकिस्तानका राष्ट्रपति एचईसँगको छलफलमा शिखर सम्मेलनको सफलताका लागि आफ्नो बलियो समर्थन व्यक्त गरेका थिए। कस्सिम-जोमार्ट तोकायेव। जुन २५, २०२४ मा एक ट्वीटमा, प्रधानमन्त्री मोदीले कजाकिस्तानसँगको रणनीतिक साझेदारीलाई अगाडि बढाउने भारतको प्रतिबद्धतालाई पुन: पुष्टि गर्नुभयो र आगामी सांघाई सहयोग संगठन शिखर सम्मेलनको लागि पूर्ण समर्थन विस्तार गर्नुभयो।
सन् २००१ मा स्थापना भएको एससीओमा सुरुमा चीन, रुस, काजाकिस्तान, किर्गिस्तान, ताजिकिस्तान र उजबेकिस्तान थिए। २०१७ मा पाकिस्तानसँगै भारतले पनि संगठनको दायरा र प्रभावलाई उल्लेखनीय रूपमा विस्तार गर्दै पूर्ण सदस्य बन्यो। सांघाई सहयोग संगठनले सदस्य राष्ट्रहरू बीच सांस्कृतिक आदानप्रदानलाई प्रवर्द्धन गर्दै राजनीतिक, आर्थिक र सुरक्षा क्षेत्रहरूमा सहयोगलाई बलियो बनाउने लक्ष्य राखेको छ।
सांघाई सहयोग संगठनसँग भारतको संलग्नता २००५ मा एक पर्यवेक्षक देशको रूपमा सुरु भएको थियो, जुन २०१७ मा अस्तानामा भएको १७ औं सांघाई सहयोग संगठन शिखर सम्मेलनमा प्रधानमन्त्री मोदी स्वयं उपस्थित भएका थिए। भारतले उज्बेकिस्तानमा अघिल्लो वार्तालापको आधारमा यसको अध्यक्षतामा जुलाई २०२३ मा एससीओ राष्ट्र प्रमुखहरूको शिखर सम्मेलनको आयोजना गरेको थियो।
विदेश मन्त्री जयशंकरले अस्ताना शिखर सम्मेलनमा भारतको प्रतिनिधित्व गर्ने तयारी गर्दा, भारतको अध्यक्षताको समयमा स्थापित सहयोगात्मक गतिलाई कायम राख्नमा ध्यान केन्द्रित हुनेछ। शिखर सम्मेलनले आतंकवाद र अतिवाद जस्ता सुरक्षा चुनौतीहरू लगायतका क्षेत्रीय मुद्दाहरू समाधान गर्ने र गहिरो आर्थिक सम्बन्ध र सांस्कृतिक आदानप्रदानलाई बढावा दिने अपेक्षा गरिएको छ।
भारत सांघाई सहयोग संगठनका उद्देश्यहरूमा रचनात्मक योगदान गर्न प्रतिबद्ध छ, आफ्नो रणनीतिक साझेदारी र क्षेत्रीय प्रभावलाई यूरेशियामा स्थायित्व र समृद्धिलाई बलियो बनाउनको लागि। आगामी शिखर सम्मेलनको नतिजाले एससीओको भावी प्रक्षेपणलाई आकार दिन तयार छ, भारतले यसको निरन्तर विकास र सफलतामा निर्णायक भूमिका खेलेको छ।