भारत र कतारको मजबूत आर्थिक सम्बन्ध एकसार विकासका साझा लक्ष्य र समावेशी विकासका विचारमा आधारित छ।
आर्थिक सम्बन्ध सुदृढ पार्ने उद्देश्यले एउटा ऐतिहासिक कदममा, भारत र कतारले जुन ६, २०२४ मा नयाँ दिल्लीमा लगानीसम्बन्धी संयुक्त कार्यदलको पहिलो बैठक बोलाए। आर्थिक मामिला विभाग, मन्त्रालयका सचिव अजय सेठको अध्यक्षतामा भारत सरकारका अर्थमन्त्री र कतार सरकारको वाणिज्य तथा उद्योग मन्त्रालयका उपसचिव मोहम्मद बिन हसेन अल-मल्कीबीच भएको यो भेटले दुई देशबीचको द्विपक्षीय सम्बन्धमा महत्वपूर्ण कोसेढुङ्गाको सङ्केत गर्छ।
लगानीमा संयुक्त कार्यदल बैठकले द्विपक्षीय सम्बन्धलाई सुदृढ गर्न र विभिन्न क्षेत्रहरूमा द्रुत वृद्धि र लगानीका अवसरहरूको लागि सामूहिक सम्भावनाको उपयोग गर्न दुवै देशको प्रतिबद्धतालाई पुन: पुष्टि गर्यो्। साझा मूल्य र उद्देश्यहरूमा जरा गाडिएको, भारत र कतारले पूर्वाधार र ऊर्जादेखि टेक्नोलोजी र नवाचारसम्मका क्षेत्रहरूमा समन्वयात्मक सहयोग बढाउने लक्ष्य राखेका छन्।
सहयोगका प्रमुख क्षेत्रहरू
भेटमा दुवै पक्षले पारस्परिक आर्थिक विकासका लागि विभिन्न क्षेत्रको महत्वमा जोड दिएका छन् ।
१. पूर्वाधार विकास:आर्थिक वृद्धिमा पूर्वाधारको निर्णायक भूमिकालाई मान्यता दिँदै, भारतले यातायात, रसद र शहरी विकासलाई समेट्ने पूर्वाधार परियोजनाहरूमा कतारी लगानी बढाउन खोजेको छ।
२. ऊर्जा साझेदारी: भारतले कतारलाई भारतको बढ्दो ऊर्जा मागहरू पूरा गर्न तरल प्राकृतिक ग्यास आपूर्ति गर्दै कतारलाई महत्त्वपूर्ण ऊर्जा साझेदार मान्छ। ऊर्जा सुरक्षा र दिगोपन सुनिश्चित गर्न यस साझेदारीलाई थप सुदृढ पार्न खोजी भइरहेको छ।
३. प्राविधिक आविष्कार: दुवै राष्ट्रले नवप्रवर्तन र प्राविधिक विकासहरू मार्फत विश्वव्यापी रूपमा आफ्नो प्रतिस्पर्धात्मक धार बढाउन प्राविधिक सहयोगलाई प्राथमिकता दिन्छन्।
४. आर्थिक विविधीकरण: नवीकरणीय ऊर्जा, स्वास्थ्य सेवा र डिजिटल अर्थतन्त्र जस्ता क्षेत्रहरूमा आर्थिक संलग्नतालाई विविधीकरण गर्दै दिगो विकासका लागि सर्वोपरि छ। लगानीमा संयुक्त कार्यदलले यी उदीयमान क्षेत्रहरूमा लगानी प्रवर्द्धन गर्ने रणनीतिहरूबारे छलफल गरेको थियो।
लगानीमा संयुक्त कार्यदलको स्थापनाले पारस्परिक विकास र समृद्धिलाई बढावा दिन भारत र कतारको साझा प्रतिबद्धतालाई जोड दिन्छ। द्विपक्षीय लगानी र आर्थिक संलग्नतालाई सहजीकरण गरेर, कार्यदलले दुबै देशका व्यवसाय र लगानीकर्ताहरूका लागि नयाँ अवसरहरू सिर्जना गर्ने लक्ष्य राखेको छ, अन्ततः आर्थिक वृद्धि, रोजगारी सिर्जना र जीवनस्तरमा सुधार ल्याउने।
बिहीबारको छलफलमा विशेष लगानी लक्ष्य वा सम्झौताहरू खुलासा नगरिए पनि बैठकले प्राथमिकताका क्षेत्रमा गहिरो समन्वयका लागि आधार तयार गरेको छ। थप रूपमा, लगानीसम्बन्धी संयुक्त कार्यदल सँगसँगै, एक संयुक्त व्यापार परिषद र व्यापार र वाणिज्य मा एक संयुक्त कार्य समूह स्थापना गरिएको छ व्यापार सम्बन्ध थप अभिवृद्धि गर्न।
पहिलो लगानीमा संयुक्त कार्यदल बैठकको सफल आयोजनाले भारत-कतार सम्बन्धमा नयाँ अध्यायको शुरुवात गरेको छ, बढेको सहयोग, रणनीतिक लगानी र साझा वृद्धिको विशेषता हो। यी संयन्त्रहरूले आफ्नो काम जारी राख्दा, भारत र कतार बीचको सहयोगी प्रयासहरूले महत्त्वपूर्ण लाभहरू, आर्थिक लचिलोपन बढाउन र क्षेत्रीय स्थायित्व र विकासमा योगदान पुर्यायउने अपेक्षा गरिएको छ।
लगानीमा संयुक्त कार्यदल बैठकले द्विपक्षीय सम्बन्धलाई सुदृढ गर्न र विभिन्न क्षेत्रहरूमा द्रुत वृद्धि र लगानीका अवसरहरूको लागि सामूहिक सम्भावनाको उपयोग गर्न दुवै देशको प्रतिबद्धतालाई पुन: पुष्टि गर्यो्। साझा मूल्य र उद्देश्यहरूमा जरा गाडिएको, भारत र कतारले पूर्वाधार र ऊर्जादेखि टेक्नोलोजी र नवाचारसम्मका क्षेत्रहरूमा समन्वयात्मक सहयोग बढाउने लक्ष्य राखेका छन्।
सहयोगका प्रमुख क्षेत्रहरू
भेटमा दुवै पक्षले पारस्परिक आर्थिक विकासका लागि विभिन्न क्षेत्रको महत्वमा जोड दिएका छन् ।
१. पूर्वाधार विकास:आर्थिक वृद्धिमा पूर्वाधारको निर्णायक भूमिकालाई मान्यता दिँदै, भारतले यातायात, रसद र शहरी विकासलाई समेट्ने पूर्वाधार परियोजनाहरूमा कतारी लगानी बढाउन खोजेको छ।
२. ऊर्जा साझेदारी: भारतले कतारलाई भारतको बढ्दो ऊर्जा मागहरू पूरा गर्न तरल प्राकृतिक ग्यास आपूर्ति गर्दै कतारलाई महत्त्वपूर्ण ऊर्जा साझेदार मान्छ। ऊर्जा सुरक्षा र दिगोपन सुनिश्चित गर्न यस साझेदारीलाई थप सुदृढ पार्न खोजी भइरहेको छ।
३. प्राविधिक आविष्कार: दुवै राष्ट्रले नवप्रवर्तन र प्राविधिक विकासहरू मार्फत विश्वव्यापी रूपमा आफ्नो प्रतिस्पर्धात्मक धार बढाउन प्राविधिक सहयोगलाई प्राथमिकता दिन्छन्।
४. आर्थिक विविधीकरण: नवीकरणीय ऊर्जा, स्वास्थ्य सेवा र डिजिटल अर्थतन्त्र जस्ता क्षेत्रहरूमा आर्थिक संलग्नतालाई विविधीकरण गर्दै दिगो विकासका लागि सर्वोपरि छ। लगानीमा संयुक्त कार्यदलले यी उदीयमान क्षेत्रहरूमा लगानी प्रवर्द्धन गर्ने रणनीतिहरूबारे छलफल गरेको थियो।
लगानीमा संयुक्त कार्यदलको स्थापनाले पारस्परिक विकास र समृद्धिलाई बढावा दिन भारत र कतारको साझा प्रतिबद्धतालाई जोड दिन्छ। द्विपक्षीय लगानी र आर्थिक संलग्नतालाई सहजीकरण गरेर, कार्यदलले दुबै देशका व्यवसाय र लगानीकर्ताहरूका लागि नयाँ अवसरहरू सिर्जना गर्ने लक्ष्य राखेको छ, अन्ततः आर्थिक वृद्धि, रोजगारी सिर्जना र जीवनस्तरमा सुधार ल्याउने।
बिहीबारको छलफलमा विशेष लगानी लक्ष्य वा सम्झौताहरू खुलासा नगरिए पनि बैठकले प्राथमिकताका क्षेत्रमा गहिरो समन्वयका लागि आधार तयार गरेको छ। थप रूपमा, लगानीसम्बन्धी संयुक्त कार्यदल सँगसँगै, एक संयुक्त व्यापार परिषद र व्यापार र वाणिज्य मा एक संयुक्त कार्य समूह स्थापना गरिएको छ व्यापार सम्बन्ध थप अभिवृद्धि गर्न।
पहिलो लगानीमा संयुक्त कार्यदल बैठकको सफल आयोजनाले भारत-कतार सम्बन्धमा नयाँ अध्यायको शुरुवात गरेको छ, बढेको सहयोग, रणनीतिक लगानी र साझा वृद्धिको विशेषता हो। यी संयन्त्रहरूले आफ्नो काम जारी राख्दा, भारत र कतार बीचको सहयोगी प्रयासहरूले महत्त्वपूर्ण लाभहरू, आर्थिक लचिलोपन बढाउन र क्षेत्रीय स्थायित्व र विकासमा योगदान पुर्यायउने अपेक्षा गरिएको छ।