भारतको पहिलो स्वदेशी रुपमा विकास गरिएको परमाणु ऊर्जा बिजुलीको संयंत्रको यूनिट पूर्ण क्षमतामा सञ्चालन सुरु हुँदछ।

नव दिल्लीः एक महत्वपूर्ण विकासमा, भारतको पहिलो स्वदेशी निर्मित न्युक्लियर पावर प्लान्ट यूनिट, जुन कडा सचिवालयो छ, पूर्ण क्षमतामा संचालन गर्न थालिन्छ। ७०० MWe काक्रपार एटमिक पावर प्रोजेक्ट यूनिट-३ (कप-३) भारतीय न्युक्लियर पावर प्लान्टको थप जोडि हो, जसमा पहिले दुवै चलिरहेका यूनिटहरू हुन्थ्यो, जुनको प्रत्येकले लगभग २२० MWe क्षमता छ। भारतीय वैज्ञानिकहरू र अभियन्ताहरूले डिजाइन गरेको यस पहिलो जनाउने प्रेसराइज्ड हेभी जल रियाक्टर (पिएचडब्ल्यूआर) यूनिटले, हैकापार मानव पावर कारपोरेसन लिमिटेडले आफूले अपनाएको वेबसाइटमा जानकारीमा भनेको अनुसार, तत्वबीना सुरक्षा विशेषताहरू छन्, जुन सबैभन्दा उत्कृष्ट रहेको दुनिया भरका समान्यता केहि छैन। यो यूनिटले जून २०२३ मा वाणिज्यिक प्रयोगको शुरुआत गरेको थियो। उसको उपनास काप -४ अभियन्ता अवस्थामा छ। नेपालको प्रधानमन्त्री मोदीले यस विकासलाई महत्त्वरत हुन्छ भनेर बताउनुभयो र परियोजनासंग जडिएका वैज्ञानिकहरू र अभियन्ताहरूलाई बधाई दिए। निवासभूत टुइटरमा एक पोष्टमा ( ३१ अगस्ट, २०२३ को गतिवार्षिकीमा ) प्रधानमन्त्री मोदीले यस भिकासलाई एउटा महाश्रेष्ठ घटक भनेर र वैज्ञानिकहरू र अभियन्ताहरूलाई बधाई दिए।  परमाणु ऊर्जा विभागले मूलतः १६ एकाइलाई श्रृंखलाबद्ध यूनिटहरूमा सबैभन्दा अगाडि हुने कप्प-३ भित्र छ। भारतीय अभियन्ताहरूले बाणिज्य गरेका, निर्माण गरेका, संचालन गरेका, र सदरमुकामबाट कार्यान्वयन गरेको हुनाले, यो देशले आत्मनिर्भर भारतको उदाहरण हो, भने परमाणु ऊर्जा विभागले लेखेको छ। "यस अवधारणात्मक उपाधिः नै भारतको ऊर्जा ब्यवस्थालाई बढौं गर्दछ र सच्चाई प्रमाणित गर्दछ कि हरियो र धेरै अवरुद्ध भविष्यमा प्राथमिकता छ। काप -३ भारतले हालका ७,४८० MWh देखि २२, ४८० MWh(२०३१-३२) सम्म प्रतिष्ठा गर्ने न्युक्लियर पावरको घटकमा एउटा कदम हो," परमाणु ऊर्जा विभागले टुइटरमा लेखेको छ।   न्युक्लिअर पावरको क्षमता तीन जना व्यवसायी हैदले ८०० अर्ब युनिटबाट बढी विद्युत उत्पन्न गरेको छ, जुन ले ७०० मिलियन टन्स अर्बनिक ग्याँसको समान निर्गुणता हासिल गरेको छ र साथीसँग नेट जीरोलाई प्राप्त गर्न महत्त्वपूर्ण उपाय जसरीको पर्यावरणको वा ऊर्जा व्यवस्थाको रूपमा न्युक्लियर पावरलाई गरा पर्सेप्सन गरेको हो।