यूएनएससीको सुधार महत्त्वपूर्ण थियो: विदेश राज्यमन्त्री राजकुमार रञ्जन सिंह

भारतले मंगलबार संयुक्त राष्ट्र सुरक्षा परिषद् (यूएनएससी) को सदस्यतामा निरन्तर बहिष्कार र असमानतालाई सम्बोधन गर्न आह्वान गरेको छ।

विदेश राज्यमन्त्री राजकुमार रञ्जन सिंहले संयुक्त राष्ट्र सुरक्षा परिषद्को ‘बहिष्करण, असमानता र द्वन्द्व’ सम्बन्धी उच्चस्तरीय खुला बहसमा भारतको अडान व्यक्त गरेका थिए।

“बहिष्करण, असमानता र द्वन्द्व यस परिषद्को कामका लागि पनि सान्दर्भिक छन्। सुरक्षा परिषद्को सदस्यतामा निरन्तर बहिष्कार र असमानतालाई सम्बोधन गर्न आवश्यक छ। शान्ति सुरक्षा कायम गर्न र शान्ति स्थापनाका लागि अन्तर्राष्ट्रिय संरचना परिमार्जन गर्न आवश्यक छ,’ मन्त्री भट्टराईले भने ।

“वैश्विक शक्ति र समस्याहरू सम्बोधन गर्ने क्षमता आज छहत्तर वर्षअघिको तुलनामा धेरै छरिएका छन्। अफ्रिका लगायत विकासोन्मुख विश्वका सही आवाजलाई कहिलेसम्म अस्वीकार गर्न सकिन्छ?"

"यसैले हामी विश्वस्त छौं कि सुधारिएको बहुपक्षवाद, यसको केन्द्रमा संयुक्त राष्ट्र सुरक्षा परिषदको सुधारको साथ आजको संसारको जटिल चुनौतीहरूको सामना गर्न महत्त्वपूर्ण छ," सिंहले भने।

उच्चस्तरीय खुला बहसको विषयलाई सम्बोधन गर्दै उनले विगत केही दशकयता अन्तरराज्यीय द्वन्द्वमा कमी आए पनि प्रदेशभित्रको द्वन्द्वले यस परिषद्को ध्यानाकर्षण भएको बताए ।

"यद्यपि यी द्वन्द्वहरूका धेरै लामो समयदेखि रहेका राजनीतिक, आर्थिक र सामाजिक कारणहरू छन् जसमा यस परिषद्को मात्र नभई शान्ति-निर्माण र सामाजिक-आर्थिक विकासका लागि विशेष भूमिका खेल्ने संयुक्त राष्ट्र संघका अन्य अंगहरूको पनि ध्यान आवश्यक छ।" विदेश मामिलाका लागि राज्यमन्त्री ले भन्नुभयो।

दिगो शान्ति प्राप्तिका लागि अन्तरराज्य द्वन्द्वमा परेका देशहरूलाई मद्दत गर्न स्पष्ट रूपमा धेरै गर्न बाँकी छ।
यस सन्दर्भमा केही पर्यवेक्षण प्रस्तुत गर्दै सिंहले शान्ति सुरक्षा कायम गर्न अन्तर्राष्ट्रिय प्रयासहरू समावेशी हुनुपर्ने बताए।

विशेषगरी द्वन्द्व सामना गरिरहेका मुलुकमा आतङ्कवादको फैलावटले अन्तर्राष्ट्रिय समुदायको प्रयासलाई उल्ट्याउनसक्ने उल्लेख गर्दै उहाँले आतंकवाद जुनसुकै स्वरुप वा अभिव्यक्तिको भए पनि त्यसको निन्दा गरी त्यसलाई समर्थन गर्नेलाई जवाफदेही बनाउनुपर्ने बताउनुभयो ।

"शान्ति सम्झौता कार्यान्वयनको प्रक्रिया मानवीय र आपतकालीन सहायता, आर्थिक गतिविधि पुन: सुचारु गर्ने, सुशासन सुधार गर्ने र सबै सरोकारवालाहरू, विशेष गरी महिला र पिछडिएका वर्गहरूलाई समावेश गर्ने राजनीतिक र प्रशासनिक संस्थाहरूको निर्माणसँगै चल्नुपर्छ।"

मन्त्रीले द्वन्द्वग्रस्त अवस्थामा मानवीय र विकास सहायतालाई पनि राजनीतिकरण नगर्न आग्रह गरे ।

द्वन्द्वपछिको चरणमा मुलुकमा स्रोतसाधनको अनुमानित र बृद्धि प्रवाह सुनिश्चित गर्दै अन्तर्राष्ट्रिय समुदायले वार्तामा हिँड्नुपर्ने बताउँदै उनले राष्ट्रिय प्राथमिकताका आधारमा विकास सहायता दिगो शान्तितर्फ अघि बढ्नुपर्ने बताए ।

विदेश मामिलाका लागि राज्यमन्त्रीले विशेष गरी अफ्रिकामा द्वन्द्वपछिको पुनर्निर्माणको एजेन्डालाई सक्रिय रूपमा समर्थन गर्न महत्त्वपूर्ण रहेको बताए।

"यस सन्दर्भमा, संयुक्त राष्ट्र शान्ति निर्माण आयोगको प्रयासलाई बलियो बनाउनुपर्छ। यी प्रयासहरूमा आयोजक राष्ट्रको आवश्यकतालाई प्राथमिकतामा राखेर अन्तर्राष्ट्रिय वित्तीय संस्था, निजी क्षेत्र र नागरिक समाजका संस्थाहरूको भूमिकालाई समन्वय गर्नुपर्छ,’।

केही क्षेत्रीय र उपक्षेत्रीय संगठनहरू द्वन्द्वको अवस्थालाई सम्बोधन गर्न सक्षम भएका छन् र सदस्य राष्ट्रहरूले आफ्नो क्षमतामा विश्वास बढ्दै गएको तर्क गर्दै सिंहले यसले संयुक्त राष्ट्र संघ र सुरक्षा परिषद्को कार्यमा सकारात्मक तालमेल आएको बताए ।

यस प्रवृत्तिलाई समर्थन गर्ने र ती क्षेत्रीय र उप-क्षेत्रीय संगठनहरूलाई प्रोत्साहन र सक्षम पार्ने जिम्मेवारी सुरक्षा परिषदको छ।

"हामी विश्वास गर्छौं कि सहयोगको विद्यमान ढाँचा जस्तै शान्ति र सुरक्षामा परिष्कृत साझेदारीको लागि संयुक्त युएन-एयु थप सक्रियताका साथ कार्यान्वयन गर्न आवश्यक छ," मन्त्रीले भन्नुभयो।